THỜI GIAN: 2010-12-05

Rau quả tươi và nước ép trái cây, cộng với sữa chua, uống thêm nước cốt cà rốt – thật khó tưởng tượng một bữa ăn sáng lành mạnh hơn. Nhưng những ai dùng các bữa ăn sáng này với niềm tin rằng cơ thể sẽ khỏe khoắn, thì hoàn toàn sai lầm. Đối với mỗi sản phẩm trên, các nhà nghiên cứu đã có những khuyến cáo nghiêm trọng. Nhưng đây chưa phải là kết thúc.

Ngày càng có những chứng minh thuyết phục về chế độ ăn uống của chúng ta – trong ánh sáng của các nghiên cứu gần đây – là sai lạc, hoặc mới chỉ nửa sự thật.

Qua thời gian, những huyền thoại được sinh ra theo những cách rất khác nhau. Đôi khi lỗi lầm do chính các nhà nghiên cứu khoa học. Ví dụ, trường hợp cải bó xôi (spinach) trong nhiều năm được coi là một trong những nguồn giàu chất sắt nhất. Nhầm lẫn này do nữ thư ký của nhà hóa học Đức, Tiến sĩ Erich von Wolf, người vào năm 1870 đã tiến hành nghiên cứu cây thực vật này. Nữ thư ký thay vì viết trong báo cáo rằng trong 100 gram cải bó xôi chứa 3 mg sắt, đã viết thành 30 mg. Mặc dù lỗi được phát hiện vào năm 1937, nhưng người tiêu dùng trong nhiều thập kỷ đã tin vào thuộc tính kỳ diệu của cải bó xôi và cứ ép buộc trẻ em ăn cháo với thứ rau xanh này.

Đôi khi những huyền thoại về ăn uống được tạo ra từ các tin đồn đại thông thường. Bất cứ ai nghe nói một điều gì đó, khi chuyển tải thì phóng đại thêm và cho vào dòng chảy hoảng loạn, ví dụ như ăn thịt có độc tố kích thích.

Dưới đây là 10 huyền thoại phổ biến nhất về thực phẩm, mà cuối cùng đã bị thời gian phá vỡ

Ngộ nhận 1: Chocolate mang lại sự phấn khích

Niềm tin sức mạnh kỳ diệu của chocolate (sô cô la) làm dịu tất cả những nỗi buồn là phổ biến.

Chúng ta biết rằng các chất có trong chocolate làm tăng mức hormone hạnh phúc của bộ não. Các nhà khoa học trong nhiều năm đã thuyết phục chúng ta về ba loại chất có ảnh hưởng đến chức năng của não tìm thấy trong chocolate, và do đó – tác động lên tâm trạng của chúng ta.

Các chất kích thích caffeine, theobromine và phenethylamine cải thiện sự tập trung, tâm trạng, làm dịu thần kinh và tăng thêm năng lượng. Vấn đề là các chất này trong chocolate quá ít để có khả năng cải thiện tâm trạng của chúng ta.

Nếu đúng với chocolate, chúng ta cũng sẽ cảm thấy phấn chấn hơn sau khi ăn xúc xích salami, bởi vì chất phenethylamines trong salami nhiều hơn trong chocolate – Bác sĩ Marcia Pelchat của Trung tâm Monell Chemical Senses ở Philadelphia, khẳng định.

- Mặc dù các chất có trong chocolate ở một mức độ nào đó kích thích bộ não, nhưng chắc chắn ít hơn một tách cà phê – Giáo sư Marek Naruszewicz của Đại học Y khoa của Warsaw cho biết thêm. Nếu chocolate làm cho chúng ta phấn chấn, thì cũng thông qua cơ chế hoạt động tương tự, sau khi ăn kem hay bánh táo cũng thế. Những món này đơn giản là ngon, ngọt, và bộ não thì lại thích đường nên đón nhận chúng vui vẻ.

Vì vậy, để đáp ứng việc tạo ra cảm giác dễ chịu người ta sản xuất dopamine, một loại hợp chất kích thích bộ não. Thật không may, hiệu quả của việc cải thiện tâm trạng chỉ kéo dài trong ba phút, như các nhà tâm lý học của Đại học Würzburg đã chứng minh trong năm 2007. Sau đó, tâm trạng trầm cảm có thể trở lại, và nhân lên nhiều lần.

Ngộ nhận 2: Rượu vang đỏ giúp chống lại bệnh tim mạch

Đúng vậy, nhưng để có tác dụng ấy mỗi ngày bạn sẽ phải uống nửa lít.

Trong khi đó, thậm chí các nhà chuyên môn về tim mạch tin rằng, rượu vang đỏ tác động có lợi khi uống một ly mỗi ngày. Các nghiên cứu dịch tễ học cho thấy ở những nước mà dân chúng sử dụng rượu vang đỏ thường xuyên, số lượng bệnh nhân tăng huyết áp và xơ vữa động mạch ít hơn so với những nơi vodka hoặc bia được ưa chuộng hơn.

Rượu vang đỏ, không giống như rượu khác, có chứa polyphenols làm suy yếu ảnh hưởng tiêu cực của các radical (gốc) tự do vào nội mạc, và do đó, ngăn ngừa xơ vữa động mạch. Các hợp chất có trong rượu vang đó, tuy nhiên, rất ít, cho nên một ly trong ngày không đủ!

Người Pháp bị bệnh tim mạch ít hơn những người ở các nước khác không phải vì họ uống rượu vang đỏ trong bữa ăn tối, mà vì chế độ ăn uống của họ có nhiều trái cây và rau quả. Lạm dụng rượu vang không mang đến cho họ sức khỏe, mà rất nhiều trường hợp ở đất nước này bị xơ gan và ung thư gan – Giáo sư Marek Naruszewicz cảnh báo

Ngộ nhận 3: Sữa làm cho ngủ hơn

Chất gây buồn ngủ trong sữa tryptophan, mà cũng có thể được tìm thấy trong thịt gà tây.

Vì vậy, cảm thấy buồn ngủ sau ngày Lễ Tạ Ơn (Thanksgiving), người Mỹ đổ lỗi sụt giảm phong độ cho gà tây nướng! Không đúng! Bởi vì, trong sữa, cũng như trong thịt gà tây, không đủ mức tryptophan để có thể làm cơ thể buồn ngủ.

Tuy nhiên, sữa có những đặc tính thú vị khác. Theo báo cáo của các nhà nghiên cứu tại Stanford School of Medicine, đăng trên tạp chí “Science”, chất tryptophan chống lại dị ứng và các bệnh tự miễn khác (mà trong đó hệ miễn dịch bắt đầu tấn công và tiêu diệt các tế bào của cơ thể). Do đó, cần phải uống sữa và ăn thịt gà tây, nhưng không phải để rơi vào giấc ngủ nhanh hơn, mà là để giúp hệ thống miễn dịch hoạt động tốt.

Ngộ nhận 4: Sữa chua cải thiện sức đề kháng

Nhiều người trong chúng ta tin rằng dùng sữa chua thường xuyên chống được các bệnh nhiễm trùng.

Hoạt động của các vi khuẩn probiotic trong sữa chua, xem ra có vẻ bị cường điệu. – Probiotics không phải là thuốc cho tất cả các thứ bệnh. Tác dụng chữa bệnh đã được chứng minh chỉ có hiệu quả đối với một số chủng loại vi khuẩn và chỉ với các điều kiện nhất định – Tiến sĩ Peter Dziechciarz của Đại học Y khoa của Warsaw, nói. Probiotics có thể giúp xây dựng lại hệ sinh vật trong cơ thể bị hư hại sau khi điều trị kháng sinh, nhưng tác dụng có lợi về khả năng miễn dịch chưa được xác nhận rõ ràng. Do đó, Cơ quan An toàn Thực phẩm châu Âu kết luận rằng, các nghiên cứu cho thấy tạo sức đề kháng bằng cách tăng cường sữa chua probiotic là không thuyết phục và các nhà sản xuất sữa chua không nên tuyên truyền, quảng cáo ầm ĩ.

Các nhà khoa học cũng không thể đồng ý rằng, men vi sinh có tác dụng điều trị trong trường hợp dị ứng. Cho đến gần đây người ta đã sử dụng chúng rộng rãi để ngăn ngừa và điều trị bệnh dị ứng ở trẻ em. Tuy nhiên hiện nay xuất hiện các nghiên cứu (ví dụ, các nhà khoa học của Imperial College London) cho thấy, chế phẩm sinh học probiotic không có hiệu quả trong trường hợp này. Lợi hơn so với sử dụng các loại men vi sinh có thể là một chế độ ăn uống giàu prebiotics, tức là ăn các loại thực phẩm nuôi dưỡng các vi khuẩn thực phẩm tốt: yến mạch, rau diếp xoăn, chuối và các sản phẩm từ lúa mỳ – Nữ bác sĩ Gemma Walton của Đại học Reading, nói. Nghiên cứu của bà cho thấy với chế độ ăn uống này, vi khuẩn tốt trong ruột tăng.

Ngộ nhận 5: Cà rốt làm da đẹp hơn

Có vẻ như không có gì tốt hơn cho sức khỏe của chúng ta và làn da đẹp hơn là uống nhiều nước ép từ củ cà rốt, và cộng thêm sử dụng vitamin A.

Trong khi đó, tăng không tự nhiên mức beta-carotene giàu có trong cà rốt, làm cho làn da “rám nắng”, gây nên sự tàn phá trong cơ thể, bởi vì rất nguy hiểm khi vitamin A bị tăng thái quá. Vitamin A quá mức cần thiết không những không giúp cho sự trẻ trung mà có tác động mạnh gây ung thư – Giáo sư Naruszewicz nói.

Ngộ nhận 6: Bơ thực vật (margarine)

khỏe mạnh hơn bơ từ sữa bò

Không đúng. Bơ tạo ra từ sữa bò tốt hơn, bởi vì nó tự nhiên và tốt hơn cho việc hấp thụ của cơ thể.

Khi bơ thực vật được phát minh, dường như là dấu chấm hết cho các vấn đề của chúng ta với cholesterol cao. Cứ nghĩ rằng, không cholesterol bơ thực vật có một chất béo lý tưởng. Tuy nhiên, đã rất nhanh người ta chỉ ra rằng, tuy không có cholesterol, nhưng nó chứa nhiều các chất khác, mà trong các nghiên cứu sau này chứng minh rất có hại.

- Margarine là sự pha trộn của chất béo thực vật qua quá trình làm cứng nhân tạo và hydro hóa, trong đó từ sự chuyển hóa axit béo hình thành nên các chất nguy hiểm cho sức khỏe – bác sĩ Wojciech Kolanowski của Đại học Kinh tế Nông nghiệp Warsaw cảnh báo.

Số lượng bơ thực vật được sử dụng đặc biệt lớn cho đồ ăn nướng và làm bánh kẹo. Các hợp chất này gây mầm mống ung thư vú ở phụ nữ và gây tăng mức độ cholesterol xấu trong máu. Các chất béo chuyển hóa trong bơ thực vật có hại đến mức phụ nữ mang thai và trẻ em không nên dùng.

Ngộ nhận 7: Thịt gà chứa kích thích tố và chất kháng sinh

Điều này không đúng với sự thật. Người ta không cung cấp hormone tăng trưởng cho gà nuôi ở các trang trại.
Tại Ba Lan và các nước khác từ nhiều năm nay đã cấm sử dụng chất kích thích tăng trưởng – Giáo sư Zenon Bernacki từ Cục Chăn nuôi gia cầm, Đại học Công nghệ và khoa học Đời sống ở Bydgoszcz (Ba Lan) cho biết. Giáo sư nghĩ rằng, tin đồn này xuất phát từ vài thập kỷ trước, khi hormone tăng trưởng được sử dụng để vỗ béo gà ở Mỹ. Mặc dù các thí nghiệm này đã bị đình chỉ nhanh chóng, nhưng nỗi ám ảnh kéo dài cho đến nay. Tuy nhiên vẫn có loại gà lớn nhanh bất thường.

Đây là kết quả của việc hoàn thiện gene, tạo ra nhiều chủng loại và thức ăn cân bằng – Giáo sư Bernacki nói. Cũng không đúng sự thật khi khẳng định trong thức ăn nuôi gà có thuốc kháng sinh. Cho đến những năm gần đây, thuốc kháng sinh được đưa vào thức ăn để ngăn chặn sự lây lan của dịch bệnh gia cầm. Nhưng kể từ năm 2006 luật pháp Ba Lan đã cấm. – Tất nhiên trong trường hợp gà bị bệnh và được điều trị, người nông dân khi giết mổ phải có giấy chứng nhận của bác sĩ thú y rằng, trong vòng 7 ngày cuối gà không được điều trị bằng thuốc kháng sinh hay thuốc diệt cầu trùng. Mức thời gian này đủ để thuốc được bài tiết ra khỏi cơ thể gà – Giáo sư Bernacki giải thích.

Ngộ nhận 8: Càng ăn nhiều kẹo, càng dễ hỏng răng

Không hoàn toàn chính xác.

Giáo sư Carole Palmer của School of Dental Medicine thuộc Đại học Tufts Mỹ, giải thích rằng quan trọng hơn là chúng ta ăn bao nhiêu kẹo và chất đường bị lưu giữ bao lâu trong miệng. Nhai kẹo cao su hay ngậm kẹo mút càng nhiều thì càng có nguy cơ sâu răng hơn.

Hàm răng trong một thời gian dài tiếp xúc với hoạt động của các axit nguy hiểm được sản xuất ra bởi các vi khuẩn ăn đường. Đó là lý do tại sao một cục kẹo mút mang hại nhiều hơn là ăn nhanh một thỏi chocolate. Theo giáo sư Palmer, với răng không có gì tệ hơn là uống nước ngọt từng ngụm nhỏ. Đường chứa trong nước ngọt đi đến mọi khu vực của miệng và răng hết cơ hội phòng ngừa.

Ngộ nhận 9: Rau tươi tốt hơn rau nấu chín

Đúng là khi nấu nướng các vitamin có trong rau quả bị phá hủy, nhưng chỉ đối với một số thuộc nhóm B và vitamin C.

Rau quả giảm 50 phần trăm vitamin, nhưng là món ăn dễ tiêu hóa. – Rau tươi và hoa quả có chứa lượng lớn sợi xơ, trong đó có celulose. Celulose là chất và vô dưỡng (antinutritious) làm ảnh hưởng đến sự hấp thụ. – Được làm nóng, phần lớn các sợi xơ hòa tan trong thức ăn làm cho cơ thể hấp thụ dễ dàng hơn các vitamin và các vi nguyên tố trong đó – Bác sĩ Wojciech Kolanowski của Đại học Kinh tế Nông nghiệp Warsaw phân tích. Khi nấu cà rốt và bắp cải, thậm chí làm cho một số vitamin bị mất, nhưng phần còn lại được cơ thể hấp thụ tốt hơn so với trong trường hợp ăn sống.

Làm cơ thể người khỏe mạnh bằng cách nấu và nướng được nhà nhân chủng học nổi tiếng của Mỹ, Giáo sư Richard Wrangham, khuyến khích. Theo ý kiến của ông, nhờ thức ăn nấu chín mà bộ não của chúng ta bắt đầu phát triển. Cuối cùng bộ não đã có đủ lượng chất dinh dưỡng mà trước đó đã không được cung cấp đủ qua chế độ ăn uống đồ tươi sống.

Ngộ nhận 10: Bữa ăn tối dồi dào làm mập cơ thể hơn một bữa sáng phong phú
Không đúng.
Không có vấn đề khi trong ngày chúng ta cung cấp cho cơ thể mức năng lượng cao nhất. Cái đáng phải tính toán là sự cân bằng của cả ngày, và lượng calory dư thừa không quan trọng vào lúc ăn sáng hay ăn tối, và muốn hay không, thời gian nào thì chất béo vẫn tích lũy. Các nghiên cứu khoa học cho thấy lành mạnh nhất và ngăn chặn được các cuộc tấn công của cơn đói là dùng các bữa ăn nhẹ mỗi 2,5 – 3 giờ.

Điều này có nghĩa rằng nếu bạn ăn bữa sáng lúc 7 giờ sáng, thì bữa ăn cuối cùng bạn có thể dùng vào lúc 20 giờ. Nhưng nếu chúng ta dự tính có bữa ăn tối thịnh soạn, chỉ cần trước đó khi chúng ta ăn ít hơn để cân bằng lượng calo hàng ngày không thay đổi.

Katarzyna Burda
Lê Diễn Đức dịch
Hình minh họa Eric.

* Bài được dịch từ nguyên bản tiếng Ba Lan của “Newsweek” ngày 2/12/2010:
links : http://www.newsweek.pl/artykuly/sekcje/nauka/burzymy-10-mitow-dotyczacych-jedzenia,68807,1

Nhãn

7 thg 12, 2010

Animated Christmas Tree for Desktop - 2011

5 thg 12, 2010

10 ngộ nhận về tác dụng lợi hại của đồ ăn, thức uống

Tag